Χάξλεϊ, Άλντους Λέοναρντ

(Huxley, Γκόνταλμινγκ, Σάρεϊ 1894 – Χόλυγουντ 1963). Άγγλος συγγραφέας. Ανιψιός του βιολόγου Τόμας Χένρι X., σπούδασε στο Ήτον και στην Οξφόρδη· από σοβαρή πάθηση των ματιών του έμεινε σχεδόν τυφλός για μερικά χρόνια και αυτό επέδρασε βαθιά σε όλη του την ύπαρξη. Όταν ανέκτησε την ικανότητα να διαβάζει και να γράφει, άρχισε έντονη συγγραφική εργασία. Μπήκε στην ομάδα του Athenaeum, ταξίδεψε μεταξύ 1923 και 1930 σε διάφορες χώρες και από το 1937 εγκαταστάθηκε στην Καλιφόρνια. Η επιστημονική σκέψη του X. γίνεται αισθητή σε όλο το έργο του: όχι μόνο από την ακριβολογία με την οποία αντιμετωπίζει όλα τα θέματα που έχουν σχέση με την επιστήμη, αλλά και από την πνευματική αυστηρότητα που τον κάνει να δέχεται μόνο τα δεδομένα που επαληθεύτηκαν από την κριτική και την εμπειρία. Έπειτα από μια πρώτη περίοδο, που χαρακτηρίζεται από τη συγγραφή δοκιμίων και ποιημάτων, ακολούθησε η έκδοση διηγημάτων και ταξιδιωτικών εντυπώσεων. Σημαντικότερα είναι τα μυθιστορήματα: Κίτρινο χρώμιο (1921), Βήμα χορού (1923), Αυτά τα ξερά φύλλα (1925). Μετά από αυτά, ο X. έδωσε με το Στίξη και αντίστιξη (1928) έναν πλατύ κριτικό πίνακα της αγγλικής κοινωνίας της εποχής του. Το 1932 εξέδωσε το περιφημότερο έργο του Ο γενναίος νέος κόσμος όπου, χρησιμοποιώντας τον τύπο του προφητικού μυθιστορήματος, ο X. ασκεί την κριτική του εναντίον των κινδύνων της επιστημονικής προόδου, που εκφράζεται με τη μηχανοποίηση του κόσμου και με την ανατροπή των θεμελιωδών ανθρώπινων αξιών. Έπειτα από μια χρονική περίοδο, επανήλθε πάλι στο ίδιο θέμα με το Ξαναγυρίζοντας στον γενναίο νέο κόσμο. Τα προβλήματα μιας αναστατωμένης, αγχώδους κοινωνίας, που από μόνη της απορρίπτει μια απαράδεκτη πραγματικότητα και νιώθει πως είναι λεία των απάνθρωπων μορφών του σύγχρονου βιομηχανικού πολιτισμού, ξαναπαρουσιάζονται σε ένα μεγάλο μέρος της ωριμότερης παραγωγής του X., από την οποία πρέπει να αναφερθούν ιδιαίτερα: Σκοποί και μέσα (1937), Ο χρόνος πρέπει να σταματήσει (1944), Πίθηκος και ουσία (1948) –τρομακτική εικόνα ενός κόσμου που καταστράφηκε από την ατομική ενέργεια έπειτα από έναν Γ’ Παγκόσμιο πόλεμο– Οι διάβολοι του Λουντέν (1952), Ο μεγαλοφυής και η Θεά (1955).